Nguyễn Ðình ChínhẢo mộng vườn địa đàng sấm sét (Kịch thể nghiệm)
Nguyễn Đình Chính |
Độc giả rộng rãi biết đến Nguyễn Đình Chính trước hết với tư cách tác giả của tiểu thuyết Đêm thánh nhân, mới được tái bản và in thêm phần II với tên chung là Ngày hoàng đạo (cho dễ xin giấy phép xuất bản - theo lời tác giả). Nhưng có lẽ không nhiều người biết rằng ông còn viết nhiều kịch bản phim và kịch bản sân khấu, phần lớn trong số đó chưa được dàn dựng.
Chúng tôi xin giới thiệu vở kịch mới nhất của Nguyễn Đình Chính, Ảo mộng vườn địa đàng sấm sét, một tác phẩm thuộc loại "kịch thể nghiệm" của ông.
talawas chủ nhật
Nguyễn Ðình Chính
Ảo mộng vườn địa đàng sấm sét
(Kịch thể nghiệm)
Nhân vật
Họa sĩ
Cô gái
Người lạ
Người bạn
Con cháu họ hàng
Ðám người ngoại quốc
Pho tượng
Ảo mộng 1
Một cái chõng tre.
Họa sĩ và tượng đất đắp dở chưa có mắt mũi, chỉ có mồm rộng hoác.
Họa sĩ | Mày là ai? |
Tượng đất | Ðoán xem. |
Họa sĩ | Bệ tượng khối đẹp. |
Tượng đất | Rất vững chắc. |
Họa sĩ | Hai bắp chân to tướng. |
Tượng đất | Khỏe lắm. |
Họa sĩ | Bụng thon ngon mắt. |
Tượng đất | Phải rồi. |
Họa sĩ | Tiếc thay ngực lép, tay khoèo. |
Tượng đất | Thế thôi à? |
Họa sĩ | Ô hô! Mắt mũi đâu rồi, chỉ có cái lỗ mồm cá ngão. |
Tượng đất | Ðã kịp nặn đâu mà hô hoán lên. |
Họa sĩ | Pho tượng quặt quẹo xấu xí. |
Tượng đất | Không nhận ra ai à? |
Họa sĩ | Hừm! Mày là ai. |
Tượng đất | Là ai! Là ông đấy. |
Họa sĩ | Bố láo. |
Tượng đất | Bao nhiêu năm nay ông mê đắm tô tượng đúc chuông hình hài ông. Bây giờ thì… He he! Tôi đây. Tôi đã hiện ra trước mặt ông. Tôi là ông. Ông là tôi. Tôi là ông. He he! |
Họa sĩ | Nhảm nhí. May cho mày là không có tấm gương tổ bố ở đây. Mày chẳng hề giống ta. He he! |
Tượng đất | Ấy vậy mà ông lại giống tôi như đúc. |
Họa sĩ | Mày điên rồi. |
Tượng đất | Ông hãy trùm mảnh vải lên đầu và đứng sát cạnh tôi. |
Họa sĩ trùm mảnh vải lên đầu đứng cạnh pho tượng.
Cả hai giống hệt nhau.
Chớp lóe lên.
Trời sập tối đen.
Ảo mộng 2
Trời hửng sáng.
Vẫn pho tượng và họa sĩ trùm mảnh vải kín đầu đứng bên nhau im lặng.
Tiếng rao: Nồi thủng, quạt gẫy, báo cũ, sắt vụn, chổi cùn, rế rách mua nào...
Cô gái đồng nát quang gánh đi ra.
Cô gái | Hai pho tượng khỉ gió. Không đáng một xu. |
Họa sĩ | (Bỏ khăn trùm đầu ra) Ta mà không đáng một xu. |
Cô gái | Ối trời ơi! Ma. |
Họa sĩ | Ta là người. |
Cô gái | Ông già dở hơi làm em hết hồn. Ông đang chơi trò gì quái gở. |
Họa sĩ | Trò ú tim bịt mắt đi tìm. |
Cô gái | Ông có gì để bán. |
Họa sĩ | Có pho tượng đất thó này. |
Cô gái | Em chẳng mua. Chào ông. Em đi đây. |
Họa sĩ | Khoan khoan. Ðứng lại. |
Cô gái | Ông muốn gì. |
Họa sĩ | Ta muốn thuê em. |
Cô gái | Dọn dẹp khu vườn. |
Họa sĩ | Ta muốn thuê em làm người mẫu để nặn tiếp pho tượng. |
Cô gái | Ðã thuê thì phải trả tiền. |
Họa sĩ | Ðương nhiên. Ta có nhiều tiền. (Ðưa tiền cho cô gái) Ðã đủ chưa? |
Cô gái | Ông già thật là hào phóng.
Thế là xong bắt đầu làm việc. Cô gái trèo lên chõng đứng nhái theo pho tượng. |
Họa sĩ | Thõng tay. Nghẹo cổ. Cong mông.
Họa sĩ hùng hục làm việc. Cô gái ngọ nguậy. |
Họa sĩ | (Thét to) Nghiêng người. Cong mông. Cong mông lên. Cong nữa. |
Cô gái | Thì đây, cong mông. Làm người mẫu. Sướng quá. Sướng hơn lang thang đồng nát. |
Họa sĩ | Nói ít thôi. Cố gắng cong mông nữa lên. Gần được rồi. Mà này, sao mông em cong tếu như mông con bọ ngựa. |
Cô gái | Vì cái nghề của em luôn phải cúi đầu chổng mông, đào bới những đống rác hôi thối của thiên hạ. |
Họa sĩ | Ôi cái nghề đồng nát mạt hạng. Tội nghiệp.
Họa sĩ vẫn hùng hục làm. Bất chợt mông cô gái lóe sáng. |
Họa sĩ | Bố khỉ. Ánh sáng. Từ đâu rọi tới? |
Cô gái | Ông nói gì. |
Họa sĩ | Ta nói mông em lóe sáng. Ánh sáng từ đâu rọi tới. Trời đang âm u. Không có nắng. |
Cô gái | Ông nhìn thấy mông em lóe sáng? |
Họa sĩ | Lạ quá. |
Cô gái | Có gì lạ đâu. Thỉnh thoảng mông em lại loe lóe phát sáng như vậy đấy. |
Họa sĩ | Tại sao? |
Cô gái | Em cũng không biết. Vốn dĩ nó như thế từ lâu rồi. |
Họa sĩ | Ái chà. Em là hồ ly tinh. |
Cô gái | Hồ ly tinh hiện ra trêu người. Ông có sợ không? |
Họa sĩ | Ta chẳng sợ. |
Cô gái | Ông có ghét không? |
Họa sĩ | Ta yêu em. |
Cô gái | Ông thật dễ thương. Ông đâu có xấu xa như người đời đồn thổi. |
Họa sĩ | Miệng lưỡi người đời ta chẳng quan tâm. Thôi nào. Ðứng im. Ðừng có cục cựa. Cong mông lên. Cong nữa. |
Cô gái | Em mỏi lắm. (Nhảy khỏi chõng) Nghỉ chút. Ông có quả dưa ngon. Em bổ cùng ăn.
Cô gái bổ dưa. Hai người ăn. Rồi cô nằm vật ra chõng, nhắm mắt ngủ. Thỉnh thoảng mông cô gái lại lóe sáng. Họa sĩ tò mò đi vòng quanh chõng, ngắm nghía. |
Họa sĩ | Cuộc đời có nhiều chuyện lạ lùng không thể hiểu được. Tại sao thế nhỉ. Ánh sáng. Và bộ mông tuyệt đẹp của người thiếu nữ. Sự hoàn thiện tuyệt vời tạo hóa. (Vỗ trán) Cố nhớ xem nào. Hình như. Hình như có một lời hát vu vơ của cơn gió đồng… |
Cô gái | (Chồm dậy) Ông lảm nhảm gì vậy. |
Họa sĩ | Ta nói điều ta đang nghĩ. |
Cô gái | Ông sống một mình nơi đây. |
Họa sĩ | Ta chẳng cùng ai. |
Cô gái | Trong khu vườn hoang vắng, bẩn thỉu, hôi hám này. |
Họa sĩ | Vườn hoang ư. He he. |
Cô gái | Tại sao ông cười. |
Họa sĩ | Vườn hoang à. He he. Vườn địa đàng của đời ta đó. |
Cô gái | Ối trời ơi. Ðây là vườn địa đàng. (Chạy lung tung vừa múa vừa hát) Ðây là vườn địa đàng… Vườn địa đàng là đây. |
Họa sĩ | Khéo dẫm nát mảnh vườn đời ta. |
Cô gái | (Vẫn múa hát) Này có một cái nồi thủng lăn lóc. Nào thì sắt vụn. Báo cũ. Ở kia chiếc búa long cán. Rẻ rách chất đống. Lưỡi cuốc mẻ. Và cả lưỡi cưa. Bốn lưỡi cưa và ba lưỡi liềm rỉ queo lẫn trong cỏ dại tiêu điều. Vườn địa đàng ơi là vườn địa đàng ơi. Bán cho em mấy thứ đồng nát trong vườn địa đàng của đời ông. Em mua. |
Họa sĩ | Ta không bán. |
Cô gái | Em cứ mua. He he. |
Họa sĩ | Bỏ tất cả xuống. Vật nào để lại đúng chỗ đó. |
Cô gái | Anh già dở người. |
Họa sĩ | Ta thuê người mẫu chứ không thuê đồng nát dọn vườn. Ăn dưa rồi. Trèo lên chõng. Câm mồm. Cong mông lên.
Cô gái ngúng nguẩy trèo lên chõng. Họa sĩ hùng hục làm việc. Bất chợt, mông cô gái lại lóe sáng. |
Họa sĩ | Quái quỉ. |
Cô gái | Chói mắt rồi. |
Họa sĩ | (Ði quanh chõng ngắm nghía) Ta sắp nhớ ra rồi. Lời hát vu vơ của cơn gió đồng. Thế nào rồi nhỉ. Gió hát rằng... (Bỗng nhẩy cẫng lên) Những nụ hôn đen. Những cặp bánh nứt. Ánh sáng chói chang. Ðời em lầm lụi. He he. Ta nhớ ra rồi. (Nhẩy múa) Ta nhớ ra rồi.
Người lạ lò dò đi vào. |
Người lạ | Ta ghé thăm mảnh vườn xưa hoang vắng. |
Họa sĩ | Ai mời ông vào đây. |
Người lạ
| Im nào. (Bấm độn) Có hai ngôi mộ cổ. A! Không phải. Có một ngôi mộ cổ và một ngôi mộ mới ở trong khu vườn này. |
Họa sĩ | Mắt ông nhìn thấu lòng đất. |
Người lạ | Tôi nhìn bằng tâm, không nhìn bằng mắt. |
Họa sĩ | Ông thấy… |
Người lạ | Họa lớn xảy ra. |
Họa sĩ | Ở đâu? |
Người lạ
| Việc lớn hỏng rồi. Thế mới đau. Càng chữa càng hỏng. Thế mới càng đau. Ðại họa xảy ra. Thế mới lại càng đau. Sấm sét chết người. Ðại hồng thủy. Ði cả nải. Tan nát hết. |
Họa sĩ | Ông là ai? |
Người lạ | Tôi là thầy mo Vàng Xí Tẹt. |
Họa sĩ | Thày mo ư? Ta ngờ lắm. |
Người lạ | Còn nước còn tát ông ơi! |
Họa sĩ | Nước đâu mà tát. |
Người lạ | Tôi giúp ông sửa một mâm lễ giải hạn. |
Họa sĩ | Ta làm nghệ thuật. Ta không mê tín dị đoan. Ta chẳng có nhu cầu cúng lễ. |
Người lạ | Các văn nghệ sĩ thường hay coi nhẹ chuyện quỉ thần. Họa cũng từ đó sinh ra. |
Họa sĩ | Tôi đang làm việc. Ta không muốn nhìn thấy mặt ai cả. |
Người lạ | Tôi đến. Tôi đi. Tôi chẳng muốn làm vướng kẹt ai. Xin chào ông. |
Họa sĩ | Không dám. |
Người lạ | Hãy sửa một mâm lễ để giải hạn. Ðại hồng thủy. Nghe lời tôi đi. Thật tâm tôi muốn giúp ông. |
Họa sĩ | Cái anh này lằng nhằng quá. |
Người lạ | Tôi đi đây. |
Họa sĩ | Cám ơn. |
Người lạ | Tôi còn quay lại.
Người lạ ra. |
Họa sĩ | Không biết ở đâu lòi ra gã dở người này. |
Cô gái | Em chịu. |
Họa sĩ | Ta tưởng em đồng nát lang thang suốt ngày. Em như con ma xó. Có cái gì qua được mắt em. |
Cô gái | Ông nào có phải người từ nơi khác mới đến. |
Họa sĩ | Mấy chục năm nay ta chỉ loanh quanh trong khu vườn này. Ta chẳng biết ai vào ai. |
Cô gái | Buồn cười thay. |
Họa sĩ | Thôi nào. Tiếp tục làm việc. |
Cô gái | Em lại phải trèo lên chõng. Cong mông? |
Họa sĩ | Cứ thế. Tốt lắm. Cong mông lên.
Họa sĩ hì hục làm việc. Bỗng nhiên dừng lại, vỗ trán. |
Họa sĩ | Ban nãy ta đang hát câu gì nhỉ. Ta đang hát câu gì thì gã dở người xộc vào. |
Cô gái | Ông đang nhảy múa và hát lời của gió. |
Họa sĩ | Ðúng rồi. Ta hát. Ta múa. Những nụ hôn đen. Những cặp bánh nứt. Ánh sáng chói chang…
Họa sĩ nhảy múa. Ánh sáng lại lóe lên từ mông cô gái. |
Họa sĩ | (Ðứng sững lại) Xuống đây. |
Cô gái | Em xuống. Ðừng quát to thế. |
Họa sĩ | Hãy kể ta nghe gia cảnh nhà em. |
Cô gái | Bố em gánh phân chạy ngang qua đường cao tốc bị xe ô tô đâm chết. Mẹ em hậu sản liệt giường bốn năm, thối thịt thối da lòi cả xương chậu. Em phải nuôi 9 đứa em nên phải bỏ học đi đồng nát nhưng vẫn không sống nổi cho nên. |
Họa sĩ | Cho nên ngày đi đồng nát. Tối đi bán hoa. |
Cô gái | Làm sao ông biết. |
Họa sĩ | Ánh sáng từ mông em mách bảo ta. |
Cô gái | Cái ánh sáng chết tiệt. |
Họa sĩ | Ðừng nguyền rủa ánh sáng. |
Cô gái | Em đi bán hoa thì đã làm sao. |
Họa sĩ | Chẳng làm sao cả. |
Cô gái | Ông có khinh em. |
Họa sĩ | Ta thấy em rất tuyệt. |
Cô gái | Không xạo. |
Họa sĩ | Mọi việc ta ngang nhiên làm dưới ánh mặt trời có hay hớm gì hơn mọi việc em lén lút âm thầm làm trong bóng đêm. |
Cô gái | Ông đáng yêu hơn tất cả những gã đàn ông tốt mã bảnh chọe ở trên đời. |
Họa sĩ | Hãy nhận ta làm bố. |
Cô gái | Ðể một ngày lố nhố, bố hóa thành anh. |
Họa sĩ | Có gì vướng kẹt đâu.
Cô gái nằm lên chõng, hát to. Ðời tôi cô đơn không biết yêu ai. Ðời tôi cô đơn biết yêu ai cùng. |
Họa sĩ | Một thằng nghệ sĩ. Một cô gái hoang. Vườn thiêng địa đàng. Ðời không vướng kẹt.
(Ôm cô gái) |
Cô gái | Bố làm gì đấy. |
Họa sĩ | Ta làm chuyện người đời vẫn làm với em. |
Cô gái | Còn mấy hơi sức. |
Họa sĩ | Ta vẫn còn gân. Ta rất nhiều tiền. |
Cô gái | Em đồng ý. Vui vẻ ngay trên chõng nhé. |
Họa sĩ | Có mà rồ. Nhỡ ai trông thấy. |
Cô gái | Anh già xấu hổ. Xấu hổ với ma à. Buông em ra để em cõng ông vào nhà. |
Cô gái cõng họa sĩ. Vừa đi vừa hát
Vườn địa đàng vắng vẻ. Kín cổng cao tường. Có người nghệ sĩ. Vui buồn với ả hồ ly tinh.
Mưa ào ào ập xuống. Chớp nhoáng nhoàng.
Ảo mộng 4
Ðám con cháu, dâu, rể, họ hàng lũ lĩ ba lô, túi xách đi vào.
- | Tới nơi rồi. |
- | Ðích thị khu vườn hoang này đây. |
- | Mặt bố phừng phừng thế kia. Tăng xông. Khổ thân ông. |
- | Eo ôi có con cóc chết. |
- | Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà. |
- | Có nhầm địa chỉ không nhỉ. |
- | Hoang toàng như khu vườn ma. |
- | Vắng vẻ quá. Tôi cứ ngờ ngợ. |
- | Người ở đây thì cũng hóa thành người rừng. |
- | Bố láo. Vườn địa đàng của ông nội chúng mày đấy. |
- | Bố cả ơi! Có đúng đây là vườn của ông không. |
- | Mẹ nó lú lẫn rồi à. |
- | He he. Tác phẩm nghệ thuật vĩ đại của ông đây rồi. |
- | Ông nặn tượng ai đấy nhỉ. |
- | Tượng đài một chú đười ươi. |
- | Con cháu mất dạy. |
- | Ông nội đi đâu rồi. |
- | Chắc lại mò ra ngoài thị xã uống rượu. |
- | Rượu thì phải đi liền với… gái. |
- | Khủng khiếp. |
- | Nghe nói ở thị xã có mấy ổ động nổi tiếng. |
- | Ông cụ đổ đốn. Càng già càng đổ đốn. |
- | Bà không được nói như thế. |
- | Chuyện vặt ấy mà. |
- | Chú hai chạy sang mấy nhà quanh đây hỏi xem cụ đi đâu. |
- | Con cháu mời cụ về. |
- | Thôi. Tôi can. Lôi cụ về là cụ lại chửi toáng lên điếc tai. |
- | Thưa bác cả, bây giờ phải làm gì. |
- | Huyết áp của tôi lại có vấn đề. Nhức đầu. |
- | Ta tranh thủ hội ý lần nữa. |
- | Ý cô chú thế nào. |
- | Dạ, cứ bán phăng luôn. |
- | Có cần vội thế không. |
- | Ôi dào. Mảnh vườn hoang giữ làm gì. Bán phăng. Trích ra một khoản gửi tiết kiệm cho cụ dưỡng già. Còn thì bác cả cầm chịch chia đều cho mỗi gia đình. Chia đều. |
- | Ý của bác cả. |
- | Cụ còn sống thì cụ không cho bán đâu. |
- | Vì thế con cháu phải ốp lại gây áp lực. |
- | Áp lực cái con khỉ. |
- | Chú Tư toàn nói ngang. |
- | Sổ đỏ tên cụ chính chủ. Sổ đỏ cụ lại giữ. Cụ không cho bán thì đố làm gì được. |
- | Hình như cụ còn định bắt con cháu đóng góp vào xây một cái từ đường thật bề thế ở chính giữa khu vườn. |
- | Ối giời ơi! Ông nội chúng mày điên rồi. |
- | Vẽ chuyện. Nghỉ ngơi một lúc rồi nhà nào nhà nấy cứ đóng cọc căng dây nhận lấy phần vườn của mình. Xong phắt. |
- | Ông chửi cho mục mả. |
- | Kệ ông. Chửi chán thì phải thôi. |
- | Võ Chí phèo à. |
- | Hay đấy. Lọt sàng xuống nia. Chuyện đã rồi. |
- | He he. Chẳng nhẽ ông lại đâm đơn đi kiện cả họ con cháu. |
- | He he he he! |
Trời bỗng tối xầm. Sấm chớp. Một cơn mưa rào đổ xuống
Ðám người tranh nhau chạy vào nhà.
Ảo mộng 5
Vẫn trong cơn mưa rào.
Hai bóng người của thời gian đã mất.
Ông già | Anh là ai mà lai vãng tới đất vườn của ta. |
Chàng trai | Kính cụ ạ. |
Ông già | Không dám. |
Chàng trai | Tôi là người chết trẻ. Chuyện đời dài lắm. Tình cờ một nắm xương thịt tôi lại vùi lẫn đất vườn của cụ. Hôm nay có trận mưa rào. Tôi lên tắm mưa mát mẻ. |
Ông già | Anh là người của thời gian đã mất. |
Chàng trai | Cũng đã mấy chục năm dĩ vãng xa rồi, thưa cụ. |
Ông già | Hê hê! Ta cũng là người của thời gian đã mất đây. Ta là ông cố nội đám người đang nhốn nháo trú mưa trong ngôi nhà kia. Phần mộ của ta táng ở góc khu vườn dưới gốc cây Ða trăm tuổi. |
Chàng trai | Cụ lên tắm mưa mát mẻ. |
Ông già | Có nóng nực đâu mà đòi tắm. Ta buồn nên ta lên đây. |
Chàng trai | Nỗi buồn đưa dắt chân ai. |
Ông già | Ta muốn nguyền rủa cay độc. |
Chàng trai | Cụ ơi! Lời nguyền rủa cay độc không không xóa nổi nỗi buồn. |
Ông già | Ta giận lũ hậu thế cháu con. |
Chàng trai | Họ đã làm gì nên tội. |
Ông già | Khu vườn ngày xưa ta để lại, quanh năm cây cỏ tốt tươi. Vậy mà bây giờ tiêu điều, xác xơ, hoang vắng. Ta buồn lắm. Ta giận lắm. |
Chàng trai | Con cháu cụ bận nhiều việc nên trễ nải. |
Ông già | Việc gì! Thằng cháu họa sĩ hậu duệ đích tôn của ta cả đời nó chỉ mải mê tô tượng đúc chuông cái hình hài gớm ghiếc của nó. Còn lũ con cháu kia thì chỉ rình rập, nhăm nhăm xả thịt khu vườn như xả thịt một con thú. Ta hận. Trời ơi! Ta hận. |
Chàng trai | Xin cụ bớt giận. |
Ông già | Ta muốn anh giúp ta vật cho lũ hậu thế láo khoét này trợn mắt, lè lưỡi ra. |
Chàng trai | Tôi là người ngoại tộc. Không dám ạ. |
Ông già | Xương thịt anh đã hòa trộn đất vườn. Chúng nó băm khu vườn cũng là băm chém xương thịt anh. Không động lòng sao? |
Chàng trai | Xin cụ làm điều thiện. Xin cụ tha thứ. |
Ông già | Tha thứ nuôi dưỡng ngu dốt đắc ý làm điều xằng bậy. Ðôi khi làm điều ác chính lại là làm điều thiện đấy. |
Chớp xanh lè! Trời vẫn mưa như trút.
Họa sĩ say mềm lảo đảo đi vào.
Họa sĩ | He he! Trời mưa sấm sét đùng đùng. Có chàng nghệ sĩ lùng nhùng trong gấu váy ai. |
Ông già | Ôi trời ơi! Thảm hại chưa kìa. Nhục nhã quá trời ơi! Chắt ơi là chắt ơi! |
Họa sĩ | Tiếng mưa rào rào vui tai. Tiếng ai gọi ta. |
Ông già | Ông cố nội của mày đây. |
Họa sĩ | Thum thủm mùi cóc chết. |
Ông già | Quì xuống. |
Họa sĩ | Sấm nổ đì đùng. Ông trời cười khóc. |
Ông già | Mày điếc à chắt ơi! |
Họa sĩ | Ta nghe rõ tiếng than của gió. |
Ông già | Lũ hậu sinh bất hiếu. |
Họa sĩ | Ta kéo lê cuộc đời ta trong thế gian này. |
Ông già | Ðứng lại. |
Họa sĩ | Tiếng gào thét của giun dế đòi cản bước chân ta. |
Họa sĩ lảo đảo vào.
Ông già | Nó điếc. Hay nó vờ điếc. Nó nghe thấy hay vờ không nghe thấy tiếng của cha ông rì rầm vọng về từ trong lòng đất. |
Cô gái tung tẩy đi ra.
Cô gái | Ðã lâu lắm rồi mới có trận mưa dữ dội thế này. Thật là hoành tráng. |
Ông già | Lại thêm con nặc nô ở đâu mò tới đây. |
Cô gái | Từ bé tôi vẫn thích cứ trần truồng chạy chơi trò đuổi bắt rồng rắn lên mây với bọn con trai trong cơn mưa rào |
Cô gái hát to:
"Rồng rắn lên mây
Có cây lúc lắc
Có nhà hiển linh
Thày thuốc có nhà hay không..."
Múa hát. Chạy chơi trò rồng rắn một mình với lũ bạn vô hình.
Ông già | Xem chừng lũ hậu sinh ăn phải bả độc phát rồ cả rồi. |
Chàng trai | Cô gái đáng yêu quá. |
Ông già | Anh phải lòng con bé. |
Chàng trai | Tôi thèm muốn. |
Ông già | Cuộc đời lạ lùng. Ðã là ma rồi mà vẫn còn mê gái. |
Chàng trai | Thưa vâng. |
Ông già | Hồn người chết gió ù ù thổi. |
Chàng trai | Xin cụ đại xá cho. Tôi muốn. Tôi thèm. |
Ông già | Dễ chừng trước khi xuống âm phủ, anh chưa kịp lấy vợ. |
Chàng trai | Chưa ạ. |
Ông già | Tội nghiệp. Tuổi thọ của anh. |
Chàng trai | Tròn hai mươi tuổi. |
Ông già | Thương thay. |
Chàng trai | Ðã mấy chục năm rồi, hồn tôi lang thang mơ màng thèm muốn những lạc thú kiếp người mà tôi không được hưởng. |
Ông già | Ta thọ đúng trăm tuổi. Một trăm năm sống kiếp người đời ta đầy ắp, ứa phè lạc thú trên đời. Ấy vậy mà, giờ đây, khi đã hóa thành hồn ma ông cố nội, lòng ta vẫn không phút giây nào ngớt rạo rực, khát thèm. Ta thương lắm người chết trẻ như anh. |
Chàng trai | Cụ có cách nào bày vẽ cho tôi. Ðã thương thì thương cho trót. |
Ông già | Chẳng có cách nào. Ta và anh bây giờ chỉ là những bóng người của thời gian đã mất. |
Chàng trai | Thời gian là dòng sông lơ đãng. |
Ông già | Dòng sông không thể chảy ngược về nguồn. Bí mật cuộc đời. Than ôi! Ta còn làm gì được đây. Chỉ còn biết ôm mối hận sầu chín suối. |
Sét nổ. Trời đất tối xầm.
Hai bóng người tan biến trong mưa.
Ảo mộng 6
Nắng đẹp.
Tiếng trống ngũ liên báo động dồn dập đổ từ xa.
Khu vườn địa đàng nhốn nháo.
Ðám con cháu họ hàng họa sĩ đang hối hả, lăng xăng căng dây, đóng cọc phân chia lô đất.
Họa sĩ vào.
Họa sĩ | Ta đã chết đâu mà con cháu nháo nhào xả thịt khu vườn của ta.
Ðám người tíu tít |
- | Kính chào ông trẻ yêu quí. |
- | Lũ chúng con đang chơi trò bịt mắt bắt dê đấy ạ. |
- | Ông định bỏ mặc khu vườn này hoang phế đến bao giờ. |
- | Vườn địa đàng ơi là vườn địa đàng ơi. Toàn là cứt mèo, cứt chó, cứt chim. |
- | Cỏ móc sắc như dao cứa nứt gót chân cháu rồi. |
- | Cụ cố nội biết ông để khu vườn tan hoang thế này, cụ vật ông lè lưỡi ra. |
- | Ngẫm cho cùng mảnh vườn này đâu của riêng ông. |
- | Ông chỉ có quyền sử dụng chứ không có quyền sở hữu. |
- | Ông tham quá. |
- | Hỗn nào. |
Họa sĩ | Con cháu ơi! Lặng im nghe ta giãi bày, tâm sự. |
- | Học sinh im. |
- | Lặng. |
Họa sĩ | Hay nhỉ. Các con quả là lũ học trò ngoan. |
- | Bao năm nay, chúng con chỉ biết răm rắp vâng lời. Có đứa nào dám ho he đâu ạ. |
Họa sĩ | Này các con. Ngôi nhà ngói ba gian xiêu vẹo kia là của ông bà ta để lại. Cây muỗng trăm tuổi góc vườn do chính tay cụ cố nội ta trồng. Ba tảng đá rêu xanh gần lối ngõ là ông cố kỵ ta khuân về từ châu Hoan châu Rí. |
- | Chúng con biết cả rồi. |
Họa sĩ | Khu vườn này đã bao đời nay đơm hoa, kết trái nuôi sống dòng họ nhà ta. |
- | Chúng con biết cả rồi. |
Họa sĩ | Con cháu ơi! Mấy chục năm qua đất trời tác oai, tác quái lũ lụt, hạn hán liên miên. Ấy là chưa kể đã ba lần bọn buôn sừng trâu ở xóm thượng cứ sấn sổ đòi ông phải sang tên trước bạ khu vườn này cho họ. Ông mà không cứng thì hôm nay con cháu đã chẳng còn chỗ đứng cả ở đây thế này. |
- | Chúng con biết cả rồi. |
- | Ông ơi ! Bây giờ ông già rồi. Ông nên nhường lại cho cháu con trông nom mảnh vườn này. |
- | Ông còn nuối tiếc gì nữa. |
- | Lọt sàng xuống nia mà. |
- | Ông phải tin con tin cháu ông ơi. |
Họa sĩ | Ta biết. Ta tin. Nhưng con cháu hãy kiên nhẫn chờ ta đắp xong pho tượng đời ta. |
- | Ối trời ơi. |
- | Eo ôi. Ðây là hình hài của ông ư. Mất điện luôn. |
Họa sĩ | Ta sẽ ký vào sổ đỏ nhường lại khu vườn vào đúng ngày pho tượng hoàn thành. |
- | Bao giờ thì tới cái ngày cắt băng khánh thành đó. |
Họa sĩ | 5 năm. 10 năm. Có thể lâu hơn chút nữa. |
- | Ối trời cao đất dày ơi. |
Họa sĩ | Ðừng hối thúc ta. Ðừng dồn ép ta. Ðừng làm ta cuống. |
- | Ông nội ơi! Tại sao cứ phải đợi đến ngày ông đắp xong pho tượng. |
Họa sĩ | Ta muốn để lại dấu ấn muôn đời của ta trong khu vườn này. |
- | Như là ông bà ông xây nhà. Như là cụ cố nội ông trồng cây. Như là cụ cố kỵ ông lát đá. |
- | Con cháu chẳng phản đối. Nhưng mà ông ơi! Ông bắt con cháu đợi hơi lâu. |
- | Nghĩ mà… ớn. |
- | Ớn cũng đành phải chờ. Chẳng nhẽ lại hè nhau vật ông nội ra để cướp lấy sổ đỏ. |
- | Tôi sợ nhất cái cảnh anh em họ hàng cấu xé, dẫm đạp lên nhau chỉ vì mấy lô đất chó ỉa trong vườn.
Ðám người ồn ã vào. |
Họa sĩ | Ấy này con cháu ơi! Ðừng vội đi. Ta còn một việc cuối cùng nhờ cậy con cháu đây. |
Ðám người ồn ã ra. |
|
- | Có việc gì thế ạ. |
- | Ông nói đi. |
- | Con cháu vẫn thương ông, kính ông, đâu dám từ nan. |
Họa sĩ | Ta muốn đắp một hòn giả sơn thật cao ở ngay giữa khu vườn. |
- | Ông cụ lại định bày trò quái quỉ gì nữa đây. |
- | Theo phong thủy thì đấy là vị trí đẹp nhất trong khu vườn. |
- | Hòn giả sơn cao bao nhiêu mét, kính ông. |
Họa sĩ | Cao ngang ngọn cây muỗng cụ cố nội ta trồng. |
- | Choáng chưa. |
Họa sĩ | Hòn giả sơn phải thật chắc chắn muôn đời không lún, không sụt. |
- | Ối trời cao đất dày ơi. |
Họa sĩ | Ta sẽ đặt pho tượng đời ta lên chóp đỉnh hòn giả sơn. |
- | Mất điện hoàn toàn. |
- | Nhường bác cả. Em xin vái cả nón. |
- | Chú hai đùn đẩy sang tôi đấy à. |
- | Con gái em đã sang Hàn Quốc lấy chồng theo hợp đồng. Vợ em xuất huyết não. Nhà em neo người. |
- | Cả họ nhà ta chỉ có độc bác cả công thành danh toại làm tới chức vụ trưởng cho nên… |
- | Bác đứng ra đảm nhận việc này là hợp lẽ nhất. |
- | Thím Ba nói hay nhỉ. Nhà tôi bận lãnh đạo cơ quan tối mắt tối mũi, còn thì giờ đâu mà đi đắp hòn giả sơn cho ông cụ. |
- | Vợ chồng chú Năm đâu? |
- | Ấy chết. Con vợ nhà em chỉ thạo bán chè đỗ đen chứ không biết cuốc đất ạ. |
- | Trao việc này cho lũ cháu nội ngoại. |
- | Nâu. Cháu đang bận chơi Gêm. |
- | Tuần sau cháu phải thi Ai-eo rồi. |
- | Vợ chồng con đã mua vé đi du lịch Malaixia rồi đấy mẹ nhé. |
- | Chú út gánh hộ cả họ việc này đi. |
- | Ấy chết. |
- | Anh chị sẽ đứng ra thu tiền mọi nhà đưa tận tay chú. |
- | Không phải chuyện tiền nong. Mấy tháng nay em đang méo mặt về cái công ty TNHH chế tác đồ gỗ giả cổ. Nợ đầm đìa. Em đang lo phá sản, rũ tù còn bụng dạ tâm trí đâu mà hòn giả sơn với hòn giả cổ giúp ông cụ. Anh chị tha cho em. |
Ðám người ồn ã vào, bỏ lại Họa sĩ chưng hửng.
Ảo mộng 7
Bạn già và đám người nước ngoài.
Bạn già | Hây. Ông nghệ sĩ hồn nhiên của tôi. (Ôm nhau. Ôm nhau.) |
Họa sĩ | Bạn mới về Việt Nam. |
Bạn già | Vừa xuống sân bay. Tới ngay đây. |
Họa sĩ | Có công chuyện làm ăn. |
Bạn già | Tôi đưa khách đến mua khu vườn. |
Họa sĩ | Tôi đâu có bán. |
Bạn già | Không bán! Tại sao lại rao bán tíu tít trên In-tơ-nét. Xem đi. Ðúng chưa. |
Họa sĩ | Chết tôi rồi. Lũ con cháu mất dạy. |
Bạn già | Vậy là Nâu. |
Họa sĩ | Yes. |
Bạn già | Thế là tôi mất toi khoản tiền môi giới. |
Họa sĩ | Tiền bạc là cái chi chi, bạn hỡi. |
Bạn già | Và cũng đi tong uy tín với đám khách hàng. Này một lần chót nhé. Không bán ư. |
Họa sĩ | Ðất ông bà tổ tiên để lại. Không thể bán. Hãy hiểu cho tôi. Ðạo lý phương Ðông bất di bất dịch. |
Bạn già | Tôi hiểu. Không thành vấn đề. Tôi có cách thu xếp vụ này. |
Nói tiếng Mỹ với đám khách hàng.
Một người Mỹ nói tiếng Mỹ với họa sĩ.
Bạn già | Jôn Ôoen. Người Mỹ gốc Bồ. Dù sao thì Ôoen vẫn muốn có một thương lượng với ông. |
Họa sĩ | Tôi nghe vì phép lịch sự xã giao. |
Người Mỹ nói tiếng Mỹ liến thoắng.
Rồi đưa cho Họa sĩ một tấm danh thiếp.
Bạn già | Ôoen rất tôn trọng phong tục, đạo lý phương Ðông. Nhưng nếu có ngày nào đó ông thay đổi ý định về khu vườn thì xin ông hãy liên lạc với Ôoen theo địa chỉ trong tấm danh thiếp. Ðảm bảo giá kịch trần. |
Họa sĩ | Người Mỹ đã bắt đầu học được chữ Nhẫn. |
Bạn già | Và bây giờ gã Mỹ đề nghị chuyển chủ đề thương lượng sang pho tượng. |
Họa sĩ | Ông ta muốn gì. |
Bạn già | Gã đánh giá rất cao vẻ đẹp man rợ của pho tượng. Gã muốn mua. |
Họa sĩ | Mua. |
Bạn già | Vâng. |
Họa sĩ | Thằng Mỹ này điên rồi. |
Bạn già | Tôi không hiểu. |
Họa sĩ | Tôi có thể bán khu vườn. Nhưng pho tượng thì không bao giờ. Không bao giờ bán. Ðây là một nguyên tắc còn cao hơn cả đạo lý. |
Bạn già | Tại sao? |
Họa sĩ | Nếu bị dồn ép vào chân tường. Tôi sẽ đập nát pho tượng chứ bán thì không. Nâu. Nông. |
Bạn già | Kinh dị. |
Họa sĩ | Hãy dịch sát từng chữ chuyển cho Ôoen. Trên đời này có những thứ không thể mua được bằng tiền. |
Bạn già dịch. Ôoen gật đầu rồi nói thong thả.
Họa sĩ | Cám ơn. Thằng Mỹ hiểu rồi chứ. Tốt lắm. Nó nói gì vậy? |
Bạn già | Xin lỗi bạn của tôi. Ôoen. Thằng Mỹ. Nó bảo: Có những thứ không thể mua được bằng tiền thì chỉ có thể mua được bằng thật nhiều tiền. |
Sét nổ vang trời. Mưa trút xuống.
Trời đất tối xầm.
Ảo mộng 8
Cô gái và người lạ đội mâm lễ trên đầu đi ra.
Cô gái | Ông sợ mấy con ma ở khu vườn này đến thế kia à. |
Người lạ | Mâm lễ này không dành cho ma. |
Cô gái | Cho cây cỏ trong vườn. |
Người lạ | Không phải. |
Cô gái | Cho ông họa sĩ già đáng yêu. |
Người lạ | Ðoán lại đi. |
Cô gái | Tôi chịu thua. |
Người lạ | Thôi đi, cô đồng nát giả hiệu. Xin chào nữ ký giả số một của tờ Tin Nhanh Buổi Sáng. |
Cô gái | Ðúng là không có cái gì qua được mắt cú vọ của mấy ông làm nghề khảo cổ. |
Người lạ | Chúng ta đều ngửi thấy mùi của nhau khi cùng mò đến khu vườn địa đàng này. |
Cô gái | Bạn đồng hành muốn tìm kiếm, đào bới một ngôi mộ cổ trong khu vườn. |
Người lạ | Tôi chỉ muốn tìm kiếm sự thật trong những lời đồn đại hoang đường về pho tượng đất của ông họa sĩ già. |
Cô gái | Vì vậy mà ông phải đóng trò thầy mo Vàng Xí Tẹt? |
Người lạ | Cũng giống cô vào vai đồng nát bán hoa. Mục đích chúng ta giống nhau. |
Cô gái | Tổng biên tập chỉ thị cho tôi phải viết một bài ca ngợi vẻ đẹp muôn đời của pho tượng trong vườn địa đàng. |
Người lạ | Cô thất vọng. |
Cô gái | Không hẳn. Mặc dù, sòng phẳng nhé. Pho tượng là một tác phẩm nghệ thuật nham nhở. |
Người lạ | Cô sẽ viết bài rủa xả pho tượng. |
Cô gái | Không. |
Người lạ | Tại sao. |
Cô gái | Vì tôi vô cùng yêu mến người đã sáng tạo ra pho tượng. |
Người lạ | Cô đã lên giường với ông họa sĩ già ? |
Cô gái | Ðấy không phải là hành vi giao cấu đàn ông đàn bà. Ðấy là một biểu tượng của tình yêu và lòng ngưỡng mộ dành cho nghệ thuật. |
Người lạ | Kinh hoàng. Một môn đệ trung thành của ngụy biện luận. |
Cô gái | Ông hãy kể về công việc của mình. |
Người lạ | Một cuộc phỏng vấn trực tiếp.
|
Cô gái | Ông đánh giá thế nào về pho tượng. |
Người lạ | Giá trị nghệ thuật là con số không tròn trĩnh, to tướng hôm nay và muôn đời. |
Cô gái | Hiển nhiên rồi. |
Người lạ | Nhưng xét về mặt cổ vật thì. Thế nào nhỉ. |
Cô gái | Tôi đang ghi âm câu nói của ông. |
Người lạ | Một ngàn năm sau. Năm 3006, pho tượng sẽ có một giá trị vô giá. Tôi nhấn mạnh. Vô giá về giá trị cổ vật. |
Cô gái | Ngành khảo cổ học thật là minh bạch. Minh bạch đến tàn nhẫn. |
Người lạ | Khoa học biện chứng khác hẳn ngụy biện luận. |
Cô gái | Ông bắt đầu chửi vỗ mặt tôi. |
Người lạ | Chúng ta chẳng còn thời gian đâu để chửi nhau. |
Cô gái | Tôi cũng đã nghe tiếng trống ngũ liên báo động. |
Người lạ | Ðại họa rồi. |
Tiếng trống ngũ liên dồn dập.
Cô gái | Mưa lũ sắp tràn về. |
Người lạ | Ðại hồng thủy. |
Cô gái | Thật đáng sợ. |
Người lạ | Chỉ chớp mắt nữa khu vườn này sẽ ngập chìm trong biển nước. Tôi khẩn thiết đề nghị cô hợp tác. |
Cô gái | Ông muốn gì? |
Người lạ | Cứu lấy pho tượng. |
Cô gái | Hãy để pho tượng được nhấn chìm trong bùn đất ngàn năm. Cứu nó ư. Một việc làm vô ích. |
Người lạ | Tôi muốn ngay từ bây giờ đã được quyền cất giữ nó thật nguyên vẹn, hoàn hảo trong bảo tàng lịch sử của nhân lọai. |
Cô gái | Ðể làm gì. Ý nghĩa. |
Người lạ | Ðể ngay từ buổi sớm mai, chúng ta, và lớp lớp các thế hệ sau được thường xuyên đến chiêm nghiệm nó. Bởi vì ngoài ý nghĩa một cổ vật, pho tượng còn là một bài học kinh điển có giá trị vô song về kinh nghiệm tiến triển của nghệ thuật. |
Cô gái | Ðúng là một gã thầy mo nhẫn tâm, xảo quyệt. |
Người lạ | Ô kìa. Lũ đang tràn về. Cô giúp tôi khênh pho tượng lên tấm phản gỗ. |
Sét nổ kinh hoàng. Lũ tràn về.
Cô gái và người lạ lật đật khênh pho tượng lên chõng.
Họa sĩ già đi ra.
Họa sĩ | Dừng tay. Ðó là công việc của riêng ta. |
Họa sĩ gạt phăng cô gái và người lạ.
Rồi ôm pho tượng nhảy phốc lên chõng.
Họa sĩ | Ta không cần giúp đỡ. Các người hãy chạy đi. |
Người lạ | Tất nhiên rồi. |
Cô gái | Máy ghi âm của tôi vẫn bật. Xin cho một lời tạm biệt. |
Họa sĩ | Ta yêu ta. Ta tô chuông đúc tượng đời ta. Như thế tức là ta tồn tại. |
Cô gái | (Gào to) Chúng tôi cần một lời chia tay ấm áp. Chúng tôi yêu ông mặc dù chúng tôi dị ứng pho tượng kinh dị của ông. |
Họa sĩ | Chê pho tượng kinh dị ư. Nghệ thuật đích thực không thèm đếm xỉa đến vẻ đẹp tầm thường. Mấy chục năm qua lao động sáng tạo của ta đã tạo nên pho tượng này. Các người biết không, chính lao động sáng tạo đó là giá trị vô song của pho tượng. Ai dám bảo sự sáng tạo đó chỉ là một ảo mộng hoang đường. Rồi đây lịch sử sẽ trả lời. Bai. |
Hạ màn.
5/2006
© 2006 talawas
Các bài liên quan
Nguyễn Đình Chính sinh ngày 28.10.1946 tại số nhà 14 Nguyễn Thái Học (nhà bác sĩ Chính), Hà Nội. Ông là con trai thứ hai trong số ba người con của nhà văn Nguyễn Đình Thi (1924-2004) và bà Bùi Nữ Trâm Nguyệt Nga (1926-1951). Sau ngày toàn quốc kháng chiến (19.12.1946), Nguyễn Đình Chính (lúc ấy chưa tới 2 tháng tuổi) và anh trai (2 tuổi) được mẹ bồng đi di tản lên Việt Bắc. Năm 1951, bà Nguyệt Nga mất vì trọng bệnh tại khu di tản, Nguyễn Đình Chính sống với bà ngoại. Năm 1955, Nguyễn Đình Chính về Hà Nội và học hết phổ thông. Năm 1965, đi bộ đội. Năm 1976, xuất ngũ, thương binh 2/4. Nguyễn Đình Chính từng công tác nhiều năm trong các lĩnh vực điện ảnh, sân khấu và báo chí. Hiện ông sống ở Hà Nội.
Tác phẩm Xưởng máy nhỏ của tôi (tiểu thuyết đầu tay, 1976); Nhớ để mà quên (tiểu thuyết, viết năm 1981 nhưng đến 1998 mới được in, đã được dịch ra tiếng Pháp); Con phù du cánh mỏng (tiểu thuyết, 1986); Đêm thánh nhân (tiểu thuyết tâm đắc nhất, dài hơn 1000 trang, viết năm 1990-1992, in tập I năm 1998, dự định sẽ in tập II vào năm 2000, nhưng không được cấp giấy phép. Tháng 10.2006, Nxb. Văn Học in trọn vẹn cả hai tập dưới tựa đề mới là Ngày hoàng đạo.) Kịch bản điện ảnh (đã dựng phim): Rừng lạnh, Bãi biển đời người, Hồi chuông màu da cam, Người trên mặt sông và Hòn đảo chìm xuống (không được duyệt). Duyên nợ trần gian (kịch bản sân khấu, giải thưởng Liên hoan sân khấu ở Hàn Quốc 2002) và khoảng 15 vở kịch khác, trong đó 5 vở đã được dựng và diễn trên các sân khấu Hà Nội.